ทำไมผู้เป็นโรคเบาหวาน ควรรับประทานยาลดไขมัน

ผู้เป็นเบาหวานที่อายุมากกว่า 40 ปีทุกรายหรือถ้าอายุน้อยกว่า 40 ปีแต่มีปัจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจหลายอย่าง ควรรับประทานยาลดไขมันในกลุ่ม statin เช่น simvastatin, atorvastatin, rosuvastatin, pravastatin, pitavastatin เป็นต้น เนื่องจากมีหลักฐานเชิงประจักษ์จากการวิจัยมากมาย ยืนยันว่า การลดระดับไขมันเลว (LDL คอเลสเตอรอล) ด้วยยาในกลุ่ม statin สามารถลดการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและโรคหลอดเลือดสมองได้ ยาในกลุ่ม statin อาจจะก่อให้เกิดอาการข้างเคียงที่สำคัญคือ ปวดกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้ออักเสบ ส่วนภาวะตับอักเสบ พบได้น้อยมาก ผลดีของยาในกลุ่ม statin ในการลดการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและโรคหลอดเลือดสมอง มีมากกว่าความเสี่ยงในการเกิดภาวะปวดกล้ามเนื้อ หรือกล้ามเนื้ออักเสบ อย่างไรก็ตามถ้าผู้เป็นเบาหวานมีอาการดังกล่าวเกิดขึ้น ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ เพื่อที่แพทย์จะได้ปรับหรือเปลี่ยนแปลงการใช้ยาให้เหมาะสมยาในกลุ่ม statin มีหลายตัว ซึ่งความแรงในการลดระดับไขมันเลวแตกต่างกันไป ยาบางตัวจำเป็นต้องรับประทานตอนกลางคืน เนื่องจากยามีระยะเวลาการออกฤทธิ์สั้น ในขณะที่ยาบางตัวสามารถรับประทานเวลาใดก็ได้โดยที่ไม่มีผลต่อประสิทธิภาพ ของยา ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับว่าการรับประทานยาลดไขมันในกลุ่ม statin มีความสำคัญในการป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ  ในผู้ที่เป็นเบาหวานได้มากกว่าการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด   ดังนั้นผู้เป็นเบาหวานส่วนใหญ่จึงควรรับประทานยาลดไขมัน statin ถ้าไม่มีข้อห้ามหรืออาการไม่พึงประสงค์อย่างรุนแรงจากยา

    บ่อยครั้งที่มักจะได้รับคำถามจากผู้เป็นเบาหวานว่า ทำไมต้องรับประทานยาด้วยในเมื่อสบายดี ไม่รู้สึกผิดปกติใด ๆ การควบคุมอาหารและ/หรือออกกำลังกายน่าจะเพียงพอต่อการควบคุมไขมันเลว ต้องเข้าใจก่อนว่าการควบคุมอาหารโดยการลดปริมาณอาหารที่มีไขมันสูง เช่น เนื้อสัตว์ติดมัน หนังสัตว์ อาหารทะเลบางชนิด เช่น ปลาหมึก กุ้งตัวใหญ่ หอย สามารถลดระดับไขมันเลวในเลือดได้ไม่มากนัก การควบคุมอาหารเพียงอย่างเดียวจึงมักไม่เพียงพอ ส่วนใหญ่จึงมักต้องการการรักษาด้วยยาในกลุ่ม statin ร่วมด้วย

    “ตอนนี้ระดับไขมันในเลือดผมปกติดีแล้ว หยุดยาได้ไหมครับ” ก็เป็นอีกหนึ่งคำถามที่ผู้เป็นเบาหวานมักจะสอบถามบ่อย ๆ บางคนก็หยุดยาเองไปเลยโดยไม่บอกแพทย์เพราะคิดว่าหายแล้ว ดังกล่าวข้างต้น ระดับคอเลสเตอรอลในเลือดสูงส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดจากการรับประทานอาหารที่มีไขมันสูงเพียงอย่างเดียว  แต่เกิดจากร่างกายสร้างไขมันคอเลสเตอรอลจากตับ และเนื่องจากความผิดปกติของขบวนการเมตาอลิซึ่มของไขมันคอเลสเตอรอล ทำให้ร่างกายไม่สามารถกำจัดไขมันคอเลสเตอรอลส่วนเกินได้ โดยเฉพาะไขมัน LDL ซึ่งเป็นไขมันเลว ดังนั้นถ้าหยุดยา statin ระดับไขมันคอเลสเตอรอลซึ่งลดลงจากการใช้ยา statin ก็จะกลับสูงขึ้นมาอีก ผู้เป็นเบาหวานจำเป็นต้องรับประทานยานี้ไปตลอดชีวิต  เช่นเดียวกับการรับประทานยาเบาหวาน ทั้งนี้เพื่อควบคุมระดับไขมันคอเลสเตอรอลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่แพทย์แนะนำ ป้องกันไม่ให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดตามมาภายหลัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่มีหลอดเลือดตีบตันแล้ว เช่น มีโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ หรือ หลอดเลือดสมองตีบ ผู้ป่วยกลุ่มนี้ถือเป็นผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคสูงมาก ยิ่งจำเป็นต้องรับประทานยากลุ่มนี้เพื่อป้องกันไม่ให้โรคกลับมาเป็นซ้ำ

    ข้อมูลจาก ศาสตราจารย์คลินิก นายแพทย์ชัยชาญ ดีโรจนวงศ์ สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทยฯ... อ่านต่อที่ :  https://www.dailynews.co.th/article/739540